Śpiwory

Informacje zawarte poniżej są kompilacją własnych doświadczeń, oraz informacji/porad udzielanych przez prawdziwych znawców tematu. Warunki bytowania FIA – często bardzo trudne – wymagają przeanalizowania sprawy. W artykule znajdziecie wytyczne do wybroru optymalnego rozwiązania. Zarówno pod kątem finansowym jak i funkcjonalnym.

Informacje które przedstawię poniżej na pewno pomogą wybrać właściwy śpiwór (i tu uwaga – powinien być on optymalizowany dla każdej osoby oddzielnie – każdy inaczej reaguje na zimno, wilgoć, ciężkie warunki bytowania „pod chmurką”).

Kształt śpiwora

Mumia – śpiwór o anatomicznym kształcie zwężającym się ku dołowi. Dzięki takiej konstrukcji śpiwór charakteryzuje się zmniejszoną wagą i objętością po spakowaniu w stosunku do typowych "kopert", jednakże dzieje się to kosztem miejsca w śpiworze, co z kolei wpływa na komfort spania. Używany do szeroko pojętej turystyki.

Koperta – o kształcie prostokąta, oferuje najwięcej miejsca do spania, zazwyczaj rozpinana jest na całej długości wraz ze stopami. Z powodu dużej objętości do ogrzania, traci się sporo na komforcie cieplnym, jest ponadto duża po spakowaniu. Najpopularniejsza na typowych campingach i wakacyjnych wyjazdach samochodowych.

Let's move – bardzo podobny w kształcie do klasycznej mumii, ale szerszy w środkowej części, umożliwia przyjęcie pozycji embrionalnej podczas snu.

Noga słonia – w zasadzie jest to jedna, obszerna "nogawka", w którą się wchodzi. Przeznaczona głównie dla myśliwych lub fotografów. Czasem od spodu wszywa się wzmocnienia z nieprzemakalnej tkaniny oraz zamki, które umożliwiają chodzenie. 

Specjalistyczne – często są to bardziej puchowe kombinezony niż śpiwory. Nogi i ręce mają osobne "rękawy", dzięki temu można swobodnie się w nich poruszać, zaś zamek frontowy umożliwia wyjęcie rąk ze śpiwora. Używane niekiedy w obszarach podbiegunowych, podczas wypraw wysokogórskich, przez żołnierzy, myśliwych. (śpiwór bojowy FIA(z zewnętrzną warstwą gumową, należy do tej grupy) 

Budowa

Kaptur – powinien być stosunkowo głęboki, dobrze docieplony oraz posiadać ściągacz, który zaciągnięty, uniemożliwi wydostanie się nagrzanego powietrza. Konieczny w zasadzie w każdych warunkach.

Kołnierz termiczny – zamyka od wewnątrz komorę główną śpiwora, utrudniając ucieczkę rozgrzanego powietrza, najlepiej by był spinany rzepem i miał wszytą linkę, którą zaciągamy przed snem. Niezbędny w śpiworach wielosezonowych, w letnich nie jest konieczny.

Zamek – z lewej bądź z prawej strony śpiwora, długi bądź krótki – zależnie od modelu. W niektórych śpiworach zimowych wszyty jest krótki zamek pośrodku wora, dzięki czemu zyskuje on na uniwersalności a sam śpiwór charakteryzuje się nieznacznie niższą wagą (krótki zamek zmniejsza tez straty ciepa, zdecydowanie tez atwkiej wejść do takiego spiwor spiąc np. w hamaku), występują także śpiwory bez zamków. Zamki powinny płynnie chodzić w obu kierunkach, dobrze by były dwubiegowe, dzięki temu podczas cieplejszych nocy regulujemy temperaturę rozpinając tylko część zamka np na wysokości stóp. Większość modeli posiada zamki, które umożliwiają spinanie z innymi śpiworami, w ten sposób tworzy się jeden obszerny śpiwór, w którym pomieszczą się nawet trzy osoby

Listwa termiczna – biegnąca wzdłuż zamka komora, wypełniona ociepliną sztuczną bądź puchem, chroni ciało przed przedostawaniem się zimnego powietrza od strony zamka. Zwracajmy uwagę czy podczas rozpinania i zapinania ekspresów nie wcina się w nie. Jeśli już kupiliśmy śpiwór i listwa nieustannie wcina się w zamek pomoże wszycie cienkich pasemek usztywniającego materiału. Przyda się w każdych warunkach, chyba, że kupujemy śpiwór typowo "schroniskowy".

Kieszonka – wszyta na wysokości klatki piersiowej jest bardzo przydatnym patentem, chowamy w niej telefon, dokumenty, inne drobiazgi

Kieszeń na poduszkę – niektóre śpiwory posiadają wszytą pod głową kieszeń na poduszkę, można do niej włożyć także polar lub inną część odzieży, która będzie ją zastępować

Kieszeń docieplająca – śpiwory zimowe mogą być wyposażone w kieszeń docieplającą stopy, która może okazać się niezwykle przydatna w warunkach bardzo niskich temperatur Pasy antypoślizgowe – naszyte są od spodniej strony na materiał zewnętrzny, zapobiegają ześlizgiwaniu się śpiwora na pochyłościach terenu  

Worek kompresyjny – chyba przedstawiać nie trzeba. Zdecydowanie najlepsze są tu worki zaopatrzone w kilka krzyżujących się taśm, kompresujące śpiwór w każdym kierunku.

 

Komory w śpiworach puchowych

Pikowane – najprostsze pod względem budowy; dwie warstwy materiału przeszyte na wylot, a powstałe komory wypełnione puchem; używane najczęściej w kołdrach, niekiedy kurtkach puchowych
Komory typu H – dwie warstwy materiału są połączone paskiem materiału, przekrój wygląda jak położona litera H – poprzeczkę stanowi dodatkowy materiał
Komory typu S – dwie warstwy połączone paskiem materiału biegnącym po skosie, dzięki temu, że szwy nie znajdują się jeden nad drugim ma lepsze właściwości izolacyjne
Komory typu T – komory w kształcie trapezu; świetnie stabilizują ułożenie puchu i zapobiegają przesuwaniu się wierzchniej warstwy materiału w stosunku do wewnętrznej
Komory typu V – pomiędzy dwiema warstwami materiału w kształcie litery "V" doszyta jest kolejna, trzecia warstwa Budowa "cegiełkowa" – przekrój komór podobny do cegiełek w murze; najczęściej stosowane w śpiworach ekstremalnych i wyprawowych.

Komory w śpiworach syntetycznych

Budowa jednowarstwowa – ocieplina ułożona jest w jednej komorze; stosowane w śpiworach letnich bądź docieplających
Budowa wielowarstwowa – ocieplina ułożona jest w kilku komorach umieszczonych jedna nad drugą, taka budowa śpiwora zapewnia lepsze parametry izolacyjności; stosowane w śpiworach wielosezonowych
Inne – zaliczamy do nich układ gontowy, gontowo-dwuwarstwowy, falowy i inne pochodne, zapewniają one bardzo dobre parametry izolacyjności, ale wykorzystywane są bardzo rzadko i tylko przez renomowanych producentów; stosowane w drogich śpiworach wielosezonowych

Wypełnienie śpiworów – ocieplina

Śpiwory puchowe

Biorąc pod uwagę własności izolacyjne, wagę i objętość po spakowaniu, śpiwory puchowe są nie do pobicia. Puch ma zdolność magazynowania wilgoci i skóra śpiącego człowieka jest sucha. Doskonałe własności izolacyjne i wilgoć zmagazynowana w puchu tworzą doskonałe warunki do snu. Zdolność magazynowania wilgoci jest w pewnych warunkach wadą. Wilgotny puch traci swoje własności izolacyjne wiec używanie śpiwora puchowego w warunkach permanentnej wilgoci (tropiki, żeglarstwo) jest niewskazane. Utrzymanie śpiwora puchowego w górach w stanie całkowicie suchym jest praktycznie niemożliwe. Obiegowe opinie stwierdzające że wilgotny puchowy śpiwór nie zapewnia właściwej izolacji wymagają pewnego sprostowania. Zauważalne pogorszenie zdolności izolacyjnych puchu występuje dopiero wtedy, gdy zaabsorbowana wilgoć spowoduje ponad 3-krotny wzrost ciężaru właściwego puchu. Czyli śpiwór ważący 1.7 kg i wypełniony 1.0 kg puchu musiałby ważyć ponad 3.7 kg (czyli zaabsorbował 2 litry wody) aby jego własności izolacyjne ulęgły pogorszeniu. Podane powyżej dane odnoszą się do puchu który nie został odtłuszczony chemicznie (taki stosuje się w śpiworach). Do produkcji śpiworów używany jest puch gęsi i kaczy (z kaczek edendronowych). Dorosłe gęsi i kaczki żyjące w klimacie zimnym mają lepszy puch w porównaniu z żyjącymi w strefach umiarkowanych. Jakość puchu określana jest przez jego wielkość (pojedynczego "kłębka") i sprężystość (zdolność do "nadymania" się). Panuje zgodna opinia że puch gęsi jest najlepszy. Tego właśnie puchu używa się w śpiworach ekstremalnych i wyprawowych. Komory śpiwora wypełnione są mieszanką puchu i małych piórek w stosunku 90/10%. Taka kombinacja zapobiega zbrylaniu się puchu, powoduje bardziej równomierne wypełnienie komór i sprzyja nadymaniu się puchu. Spotykane są śpiwory z wypełnieniem puchowym 70/30% a nawet 50/50%. Należy zaliczyć je do niższej klasy choć w wielu warunkach mogą być z powodzeniem używane. Takie śpiwory mają mniejsze zdolności izolacyjne i większa wagę. Śpiwory z wypełnieniem 50/50% zaliczane są jeszcze do puchowych jednak na ogół aż 85% wypełnienia ma bardzo słabą zdolność nadymania się.

Kilka słów na temat sposobu pomiaru jakości puchu (niezbyt ważne dla użytkownika, ale wydaje mi się ciekawe). Próbka (1 uncja – 28 g) mieszanki 90/10% puchu pozostaje w cylindrze pomiarowym przez 24 h sprasowana. Następnie, po usunięciu tłoka, mierzymy objętość po rozprężeniu. Wynik powyżej 550 cali sześciennych objętości klasyfikuje puch jako dobry a wartość powyżej 650 cali sześciennych jako ekstra. Ilość puchu wypełniającego komorę jest ściśle określona. Jego objętość po rozprężeniu powinna odpowiadać objętości komory (rożnej w rożnych częściach śpiwora). Popularne dawniej dodawanie (dopychanie) większej ilości puchu skutkuje zwiększeniem ciężaru śpiwora bez poprawy jego zdolności izolacyjnych.

Śpiwory z wypełnieniem sztucznym

Śpiwory z wypełnieniem sztucznym charakteryzują się mniejszą absorpcją wilgoci, szybciej wysychają. Stosowane w warunkach dużej wilgotności i podczas wycieczek zimowych (raczej łagodną zimą) z biwakowaniem w płachcie mogą z powodzeniem konkurować ze śpiworami puchowymi. Niższa cena jest również niebagatelnym argumentem. Wypełnienie sztuczne to przede wszystkim rożne formy włókien poliestrowych. Najważniejszą cechą jest sprężystość włókien i odpowiednia powierzchnia zewnętrzna. Sprężystość wpływa na współczynnik nadymania się a powierzchnia zewnętrzna odpowiada za hydrofobowość (niechęć do absorbowania wilgoci). Klasyczne włókno poliestrowe ma szorstką powierzchnię która nie tylko że stosunkowo dobrze przyjmuje wilgoć to dodatkowo powoduje sczepianie się sąsiednich włókien i znacznie obniża zdolność nadymania. Rozwiązano ten problem pokrywając włókna cienka warstwa silikonu. W tańszych śpiworach silikonowe pokrycie schodzi przy pierwszym praniu zwłaszcza jeśli wypełnienie jest no name.

Nie sposób wymienić tu wszystkie rodzaje wypełnień sztucznych, ograniczę się do najpopularniejszych, markowych materiałów:

• Quallofil-7. Na początku lat 80. firma DuPont wprowadziła na rynek sztuczne wypełnienie pod nazwa Quallofil-4 z czterema kanalikami wewnątrz włókna celem redukcji wagi. Obecnie włókna mają już 7 kanalików bez pogorszenia sprężystości.
• Thermolite Extreme. Nowy rodzaj wypełnienia również produkcji DuPont'a. Jest to mieszanka bardzo drobnych włókien (zatrzymujących cząsteczki powietrza), znacznie dłuższych, sprężystych włókien ułożonych pionowo oraz spiralnie zwiniętych włókien z 3 kanalikami nadającymi materiałowi wymaganą sprężystość. Używane przez firmę Nordisk w swoich śpiworach.
• MTI-Loft, Ultraloft, Terraloft. Rodzaj mieszanki spiralnych i kanalikowych (4- i 7-kanalikowe) włókien silikonowanych powierzchniowo. Firma Ajungilak używa MTI-Loft w serii śpiworów kompakt, Terraloft w śpiworach Igloo a Ultraloft w śpiworach całorocznych.
• Polarguard 3D. Ma zaokrąglone końce włókien oraz posiada drobniejszą strukturę od wymienionych wyżej. Współczynnik sprężystości (nadymania) jest najwyższy spośród wymienionych materiałów. Polarguard HV jest poprzednikiem 3D i charakteryzuje się ciągłością włókien i gładką powierzchnią.

 

Puch czy syntetyk – podsumowanie

 Naturalny puch – ciepły, mały, lekki, miękki, trwały i puszysty – chłonie wilgoć, problemy z praniem (trzeba oddać do czyszczenia), przy zastosowaniu kiepskich tkanin puch może wychodzić na zewnątrz, cena

Sztuczny puch/syntetyk –  zachowanie właściwości izolacyjnych mimo zawilgocenia, wygoda prania i czyszczenia, – waga, objętość, trwałość, puszystość, zachowanie sprężystości.

Rekomendacja FIA:

Ze względu na sposób prowadzeni zadań oraz operowanie w każdej pogodzie chodzi tu o „wilgotne” warunki pogodowe lub teren o dużej wilgotności  lepszym rozwiązaniem wydaje się śpiwór syntetyczny dobrej jakości (szczególnie taki który wyróżnia się materiałem zewnętrznym o niskiej higroskopijności) Pokrycia zewnętrzne i wewnętrzne
Śpiwory, szczególnie puchowe, szyte są z bardzo gęstych materiałów aby zapobiec przenikaniu puchu lub włókien przez pokrycie. Tkaniny poliestrowe i nylonowe są lżejsze od bawełnianych (inlet) oraz bardziej odporne mechanicznie. Zapewniają też lepszą ochronę przed wilgocią. Typowym pokryciem zewnętrznym jest tkanina z włókna sztucznego, na przykład Pertex Nylon. W śpiworach ekstremalnych i wyprawowych używa się Super Dryloft firmy Gore który jest połączeniem membrany Gore-Tex z Rip-Stop-Nylon'em. Ten materiał jest całkowicie wiatroszczelny, wodoszczelny (8 metrów słupa wody) i dobrze radzi sobie z odprowadzaniem wilgoci.

Na pokrycia wewnętrzne najlepiej nadaje się czysty Nylon. Stosowany jest w śpiworach całorocznych, ekstremalnych i wyprawowych. Jego zalety to lekkość i wytrzymałość mechaniczna. Dodatkowo wolniej się brudzi w stosunku do bawełny oraz schnie szybciej. Kontakt gołej skóry z nylonem nie jest przyjemny. W śpiworach o mniejszych wymaganiach stosuje się tkaniny bawełniano-nylonowe lub bawełniano-wiskozowe. Jest to kompromis pomiędzy wagą i wytrzymałością mechaniczną a komfortem. Coraz częściej jako pokrycia wewnętrzne wykorzystuje się tkaniny poliestrowe. Dla osób lubiących komfort polecane są wkłady do śpiworów inlet. Wpinany do śpiwora wkład podnosi termikę (wkłady bawełniane i np. jedwabne) dodatkowo chroni wnętrze przed zabrudzeniem. Taki wkład można łatwo wyprać bez uszczerbku dla własności śpiwora.   

Termika

Producenci śpiworów dosyć niefrasobliwie podają na etykietkach zakresy temperatur. Na ogół podawane są dwie liczby, temperatura minimalna i maksymalna przy jakich można śpiwora używać. Jeśli podaną mamy tylko jedną temperaturę minimalną to oznacza ona tak zwaną temperaturę ekstremalną. Druga temperatura minimalna (jeśli jest) oznacza tak zwaną temperaturę komfortową (jest wyższa od ekstremalnej).

Wokół tych dwóch pojęć panuje pewne zamieszanie. Temperatura komfortowa określa temperaturę otoczenia przy której śpiący w śpiworze człowiek traci tylko tyle ciepła ile dostarczają normalne procesy przemiany materii podczas snu. Oznacza to, że nasz organizm nie jest obciążony produkcją dodatkowej energii. Temperatura ekstremalna określa temperaturę otoczenia przy której nie śpiący już człowiek w śpiworze odczuwa zimno ale nie jest to niebezpieczne dla jego życia. Wyznaczenie temperatury ekstremalnej jest bardzo trudne bo zależy mocno od wrażliwości na zimno, przemiany materii, kondycji psychicznej i fizycznej danego osobnika. Temperatura komfortowa i ekstremalna nie są ze sobą powiązane jakąś prostą zależnością liniową. Należy być ostrożnym przy posługiwaniu się wartościami na metkach czy opakowaniach naszych „towarzyszy snu”. Nie należy sugerować się zbytnio wartościami ekstremalnymi, a raczej patrzeć na komfort. W państwach Unii Europejskiej od początku 2005 r obowiązuje norma ustanowiona przez Comité Européen de Normalisation (CEN), dotycząca jednolitego sposobu informowania klientów o charakterystyce śpiworów. Norma EN 13537:2002 narzuca jednolity sposób badania właściwości cieplnych śpiworów, dzięki czemu ich porównanie staje się bardziej obiektywne. Zgodnie z tą normą zostały określone poziomy temperatur przy których człowiek może korzystać ze śpiwora bez narażenia życia spowodowanego hipoterimą.

Co to jest EU Standard EN 13537?

Jest to norma, która pozwoliła ujednolicić i wprowadziła standard odczuwania komfortu cieplnego użytkowników śpiworów. Dotychczas każdy producent śpiworów mógł zwodzić klientów mówieniem, że jedni marzną bardziej niż inni, a przez to bardzo subiektywnie oznaczać parametry swoich śpiworów. Kupujący nie mogli być pewni czy dany śpiwór jest wystarczający dla nich. Wprowadzenie normy definitywnie to zmieniło.Norma jest skonstruowana przy użyciu termalnego manekina (wytwarza on tyle ciepła co ludzkie ciało), który jest ubrany w bieliznę termiczną z długim rękawem oraz skarpety zakrywające kostki. Manekin jest wyposażony w sensory temperatury na całym swoim „ciele”, z których dane pozwalają na odczyty temperatury wewnątrz śpiwora. Zanim przejdziemy do testów – jedna bardzo ważna informacja. Komfort termiczny kobiet i mężczyzn jest różny. Średnio o 7°C. Oznacza to, że kobiety potrzebują średnio 7°C więcej niż mężczyźni żeby czuć się komfortowo. Ta właściwość jest wykorzystana do konstruowania normy. Dzięki temu bardziej marznące kobiety też mają podany zakres temperatury, który zapewni im komfort.Norma określa różne wartości:

• T-comfort (temperatura komfortu) – Jest to dolna granica temperatury, przy której zwykła kobieta może spać komfortowo. Dodatkową informacją jest to, że kobieta ma wyprostowane nogi.
• T-lim (temperatura limitu, temperatura graniczna) – Jest to dolna granica temperatury, przy której zwykły mężczyzna może spać komfortowo. Dodatkową informacją jest to, że mężczyzna ma podkurczone nogi, jest skulony.
• T-ext (temperatura graniczna, temperatura ekstremalna) – Jest to taka temperatura, przy której możliwe jest wystąpienie hipotermii u zwykłej kobiety po 6 godzinach snu. Kobieta ma podkurczone nogi.

Informacje jak wygląda zwykła kobieta i mężczyzna będą nam potrzebne do dalszych rozważań.Norma definiuje kobietę jako to dziewczynę: 25 lat, 60 kg, 160 cm wzrostu.Norma definiuje mężczyznę jako chłopaka: 25 lat, 70 kg, 173 cm wzrostu.Wdrożenie tej normy spowodowało, że producenci śpiworów obniżyli deklarowane przez siebie wartości temperatur dla swoich produktów. I choć wszystko stało się mniej ciepłe, to jednak zaczęło być bardziej bezpieczne.

Omówienie normy

W temperaturze T-comfort MUSI być ciepło każdemu, temperatura ta jest wyliczona dla kobiety, a więc twórcy normy pomyśleli specjalnie o zmarzlakach. Kierując się tą temperaturą na metkach możemy być pewni, że kupowany przez nas śpiwór w tej temperaturze NA PEWNO zapewni nam ciepło, bez względu na płeć.W temperaturze T-lim zdrowy mężczyzna będzie się wysypiał, ale kobiecie będzie już chłodno. Ten próg temperatur jest wskazówką dla aktywnych ludzi, takich jak turyści i wspinacze w jakiej temperaturze jeszcze da się smacznie spać. Będzie tu występowała różnica 7°C miedzy kobietami a mężczyznami o której wspomniałem powyżej.W temperaturze T-ext nasz śpiwór gwarantuje nam tylko przeżycie, choć po 6 godzinach snu możemy być już porządnie wychłodzeni i wpadać w hipotermię. Ta granica temperatur jest wykalkulowana na kobietę, a więc na zmarzlaka, co daje nam pewien margines bezpieczeństwa, ale tylko pewien. Tę temperaturę musimy traktować nadzwyczaj poważnie, poniżej niej istnieje spore zagrożenie dla naszego zdrowia i życia.

Uwagi do EN 13537

Ze względu na użyte manekiny zalecane jest zwrócenie szczególnej uwagi osobom które są bardzo wysokie, bo wtedy dystrybucja ciepła w śpiworze jest trudniejsza. Ktoś kto ma 195 cm wzrostu ma większe problemy z ukrwieniem ciepłą krwią dalej od serca położonych części ciała niż osoba mniejsza. Dodatkowo osoby starsze powinny brać poprawkę na to, że ludzie starsi mają gorsze krążenie niż młodzi a w związku z tym produkują mniej ciepła i jest im subiektywnie zimniej niż młodym.

Co wpływa na komfortowy sen?

• odpowiedniego dobrze izolującego materaca, podłoża, karimaty
• tego czy jesteśmy zdrowi
• jak się czujemy danego dnia (np. ze względu na wysokość)
• tego czy jesteśmy najedzeni i susi
• tego czy mamy odpowiednią odzież (ciepłą bieliznę z długim rękawem, skarpety i czapkę)
• tego czy śpiwór jest osłonięty od wiatru
• tego jaka jest wilgotność powietrza i wentylacja w miejscu w którym śpimy

Konserwacja i przechowywanie
Po pierwsze i najważniejsze: śpiworów, ani tych puchowych ani syntetycznych nigdy nie przechowujemy w worku kompresyjnym dłużej niż jest to konieczne. W domu śpiwór rozwieszamy, najlepiej w szafie, można także uszyć sobie spory worek bawełniany, do którego wrzucamy śpiwór.Kilka zasad:

• Po każdym rozłożeniu śpiwora puchowego roztrzepujemy go, tak by puch równolegle "rozszedł" się w komorach
• Śpiwór do worka kompresyjnego upychamy, a nie rolujemy – zapobiega to zginaniu ociepliny i materiału ciągle w tych samych miejscach
• Śpiwory pierzemy tylko w ostateczności, każde pranie pogarsza jego właściwości; do prania stosujemy minimalne ilości środków piorących zalecanych przez producenta bądź oddajemy śpiwór do profesjonalnego zakładu piorącego puch – ale nie do pralni chemicznej!
• W śpiworach puchowych często niewielkie ilości wypełnienia przebijają materiał pokrycia i wydostają się na zewnątrz – 2-5 piórek na jednym biwaku to norma, jeśli piórko nie wypadło całkiem, a jedynie wystaje z materiału staramy się je złapać od drugiej strony i wciągnąć z powrotem do komory śpiwora.
• Śpiworów z wypełnieniem sztucznym nie należy wystawiać na bezpośrednie działanie promieni słonecznych – degradują one strukturę włókien poliestrowych
• W śpiworze śpimy w bieliźnie termoaktywnej, zimą możemy założyć skarpetki, rękawiczki, czapkę i w razie potrzeby dodatkową warstwę cienkiego polaru, ale nic więcej. Założenie wierzchniej kurtki, spodni i butów sprawi, że prawie nic z ciepła naszego ciała nie przedostanie się do śpiwora.

Po każdej wycieczce, nawet latem, rozwijamy śpiwór w domu i pozwalamy mu wyschnąć. Drobne zabrudzenia miejscowe, okolice kaptura możemy delikatnie wyprać gąbką starając się jak najmniej zwilżyć wypełnienie. Pranie śpiwora prawie zawsze oznacza pogorszenie jego właściwości. Jeśli już musimy śpiwór wyprać, stosujemy minimalne ilości środków piorących zalecanych przez producenta. Prać należy w dużej pralce bębnowej (takiej na 7 kg prania). Dobrze jest śpiwór wysuszyć w suszarce bębnowej, do suszenia dorzucamy 2-3 czyste piłki tenisowe lub trampki (też czyste). Ma to pomóc w uzyskaniu puszystości śpiwora. Do prania śpiworów puchowych i sztucznych należy stosować specjalne środki piorące. Śpiworów z wypełnieniem sztucznym nie należy wystawiać na działanie UV które degraduje strukturę włókien poliestrowych. Śpiwór wkładamy zawsze do środka plecaka. I jeśli to konieczne wkładamy do wodoszczelnego worka chroniąc przed zawilgoceniem. Śpiwór przechowujemy w domu w pozycji maksymalnie rozwiniętej, warto mieć drugi, znacznie większy pokrowiec najlepiej bawełniany. Śpiwór zawsze „upychamy” do środka worka a nie rolujemy czy składamy w kostkę. Zapobiega to zbijaniu się ociepliny ciągle w tych samych miejscach (co zmniejsza automatycznie termikę materiału)

Podsumowanie:

 Mam nadzieję ze po tak długiej lekturze czytelnik inaczej spojrzy na worki do spania i wybierze dla siebie na prawdę optymalne rozwiązanie. Ważne  jest by zbytnio nie sugerować się oznaczeniami na metkach bądź właściwie je odczytywać (chodzi o zakresy temperatur)  Wśród rozwiązań stosowanych przez wojsko na pewno znajdziecie śpiwory modularne, czyli specjalne pakiety śpiworów przeznaczone do funkcjonowania jako osobne worki do spania ( zabieramy tylko ten który daje optymalną termikę w danej porze roku/ warunkach) lub jako komplet w przypadku wypraw ekstremalnych. Wadą takiego rozwiązania jest wysoka cena ( grubo pow 600 zl) jak i waga – przekraczająca często 4 kilogramy. Takie śpiwory oczywiście posiadają dużą objętość. Rozwiązaniem dużo tańszym będzie zaopatrzenie się w 2 śpiwory (jeden większy drugi mniejszy) i połączenie ich w razie potrzeby (wkładając jeden w drugi). Możemy również zastosować wkładki podnoszące termikę (są bardzo lekkie i działają jak drugi lekki śpiwór. W lecie spokojnie zastąpią też standardowy worek.)  

Źródła:http://www.gory.com.pl
http://ngt.pl
http://expeditions.pl
http://www.ipipan.gda.pl
opracowanie

FIA SzacH